Hong Can   February 18, 2020

Thật khó thể tưởng tượng cuộc sống sẽ như thế nào khi không có giày dép. Chúng thật thiết thực với cuộc sống của con người, giúp bảo vệ bàn chân khỏi tổn thương và tác động bên ngoài. Nhu cầu tưởng chừng như đơn giản này của con người đã phát triển thành một ngành công nghiệp rất được coi trọng cả về chức năng cũng như mặt thẩm mỹ. Bạn có tò mò về lịch sử phát triển của giày dép không?

Giày dép có cả một chặng đường lịch sử phát triển dài và thú vị đấy.

Trước đây, giày dép được làm thủ công. Nhưng ngày nay, giày dép là một phần của công nghiệp sản xuất mang lại những lợi nhuận khổng lồ mỗi năm.

Lịch sử phát triển của giày dép có thể chia thành các giai đoạn như:

  • Tiền sử (2,5 triệu năm TCN – 1250 TCN)
  • Thời cổ đại (1250 TCN – 476)
  • Thời Trung cổ (476-1453)
  • Thời sơ kỳ cận đại (1453-1918)
  • Thời hiện đại (1918 – Ngày nay)

Đôi giày đầu tiên xuất hiện khi nào?

Tại biên giới giữa Áo và Ý, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy một xác ướp được xác định là từ thời kỳ Đồ Đá khoảng 3300 năm trước thời đại của chúng ta. Phát hiện đi kèm với xác ướp này là đôi giày được làm từ da nai, đế giày làm từ da gấu và được nhồi cỏ khô bên trong.

Giày cổ được làm từ da nai, da gấu và nhồi cỏ khô

Giày cổ được làm từ da nai, da gấu và nhồi cỏ khô. Nguồn ảnh: Internet

Từ đó người ta đã đưa ra một số nhận định về kỹ thuật sản xuất giày dép thời đồ đá: ít mũi khâu, sử dụng cỏ sấy phơi khô tác dụng giữ ấm chân, chất liệu làm từ da động vật vẫn còn nhăn nhiều trên bề mặt. Các mũi khâu nhỏ và không chắc chắn do công cụ may còn thô sơ vào thời điểm đó.

Tuy nhiên đây không phải là đôi giày đầu tiên trong lịch sử loài người. Không có đôi giày nào phát hiện được đánh dấu là sự khởi đầu của lịch sử giày dép.

Rất nhiều kiểu giày dép đã ra đời với các chất liệu khác nhau phù hợp cho các vùng khí hậu và với nguyên vật liệu sẵn có trong khu vực đó. Như cùng thời cổ xưa có những vùng sử dụng giày dép là từ da, lông động vật và cỏ khô; nhưng có những vùng dép lại được làm từ lá cây, cọ hoặc sợi giấy cói. Khí hậu khắc nghiệt, người cổ xưa cần giày dép để bảo vệ bàn chân khỏi tác động tự nhiên bên ngoài.

Những kiểu giày với thiết kế hoàn hảo bắt đầu xuất hiện vào Thời kỳ Di cư (Migration Period) Thế kỷ 4-6 giai đoạn suy tàn của Đế chế La Mã và trong các cuộc Thập tự chinh vào Thế kỷ 11-13 người Châu Âu thực hiện các cuộc xâm lăng Châu Á. Thời trang giày dép phương Tây bắt đầu phát triển nở rộ. Những kiểu dáng mới lạ độc đáo phổ biến phát triển mạnh nhất ở Italy và Tây Ban Nha với những chuỗi cửa hàng, thương nhân và thợ thủ công phát triển với tốc độ chóng mặt. Hai quốc gia này là cái nôi thực sự của giày dép và các trang phục thời trang.

>>> Xem thêm: Quần Jean ra đời như thế nào?

Một số dấu ấn thời trang và xu hướng giày dép trong các giai đoạn lịch sử khác nhau:

THỜI ĐẠI CŨ VÀ THỜI CỔ ĐẠI (1250 TCN – 475 TCN)

Đôi dép đầu tiên xuất hiện ở Ai Cập cổ đại được làm từ lá cọ, sợi giấy cói và da thô. Lúc đầu chỉ có giáo sĩ và Pharaoh mới được đi chúng nhưng sau này chúng đã phổ biến khắp Ai Cập cổ và có các màu sắc khác nhau tượng trưng cho tầng lớp xã hội nhất định.

Dép Ai Cập cổ đại làm từ lá cọ, sợi giấy cói và da thô; có các màu sắc khác nhau tượng trưng cho tầng lớp xã hội

Dép Ai Cập cổ đại làm từ lá cọ, sợi giấy cói và da thô; có các màu sắc khác nhau tượng trưng cho tầng lớp xã hội. Nguồn ảnh: kienthuc.net.vn

Thời Hy Lạp – La Mã cổ đại là thời kỳ văn hóa mà giai đoạn sơ khai sản xuất giày dép phát triển mạnh mẽ. Có thể tìm thấy những mảnh ghép của giai đoạn phát triển này xuất hiện trong những bức tranh vẽ cổ. Không giống dép của người Ai Cập, dép của người Hy Lạp – La Mã cổ có dáng dài đến nửa đầu gối và có nhiều dây buộc. Ở Hy Lạp, dép chỉ được mang bởi những công dân tự do, và có thể dễ dàng phân biệt với nô lệ. Ở La Mã cổ, quần áo và giày dép là biểu tượng của quyền lực và văn minh vì vậy đôi giày được mang theo địa vị và tầng lớp xã hội.  

Dưới đây là những mẫu dép của lính La Mã cổ.

Mẫu giày dép của lính La Mã cổ

Mẫu giày dép của lính La Mã cổ. Nguồn ảnh: Internet

Vùng Celtic thời kỳ này xuất hiện những đôi giày dệt trơn, thoải mái đế thường được làm từ gỗ. Chúng nhanh chóng phổ biến trở thành giày dép cho nông dân và người nghèo.

>>> Xem thêm: Top 10 thương hiệu thời trang bán chạy nhất thế giới năm 2020

THỜI TRUNG CỔ (476 – 1453)

Mặc dù thời Trung cổ được coi là thời kỳ đen tối, nhưng trong thời gian này rất nhiều xu hướng giày dép và thời trang mới xuất hiện. Những đôi giày nhọn đầu tiên và giày Goodyear nguyên thủy xuất hiện.

Đầu thời Trung cổ, giày Espadrilles từ Pyrenees đã đến Trung Âu và trở nên phổ biến. Những đôi giày này làm từ chất liệu vải đay, nhẹ và thoải mái nhưng phù hợp cho điều kiện khí hậu ấm. Chính vì thế chúng không được sử dụng ở Bắc Âu.

Bắc Âu và Trung Âu giày da được sản xuất với kiểu da trùm ra phía ngoài và khâu với đế giày. Với cấu trúc gần như liền mạch và đường may ở bên trong giày. Thiết kế này chỉ sử dụng với chất liệu da mềm dẻo.

Giày dép thời Trung cổ.

Giày dép thời Trung cổ. Ảnh nguồn: Internet

SƠ KỲ CẬN ĐẠI (1453-1918)

Thời trang nam và nữ có những khác biệt lớn trong thời kỳ này và tiếp diễn cho đến cuối thế kỷ 18, hầu hết chú trọng vào nam giới. Bạn có bất ngờ không khi nam giới là những người đầu tiên đi giày cao gót? Cho đến cuối thế kỷ 18 thì chân của nam giới vẫn luôn được coi là tiêu chuẩn của cái đẹp. Mặc dù phụ nữ cũng đi những đôi giày đẹp mắt, nhưng chúng bị giấu dưới váy dài. Chính vì thế mà nam giới chính là những người quyết định về thời trang nói chung và giày dép nói riêng của thời kỳ này.